
جستوجوی حقیقت سعدی در فضای مجازی
دکتر فرح نیازکار
خبر جنوب: امروزه فضای مجازی به بخش تفکیک ناپذیری از زندگی انسانها تبدیل شده و با سرعت شتابان، تمامی شئون و عرصههای زیست بشر را تحت تأثیر قرار داده و به عنوان ابزاری قدرتمند برای آموزش، توسعه فرهنگ، و گفت وگوی میان فرهنگی هم کاربرد یافته است. اگر این رسانهها و فضاهای مجازی ، به درستی ماهیت شناسی شوند، بی تردید میتوانند عرصهای فراگیر و مؤثر برای تبادلات فرهنگی نیز بشوند. مزیتهای بهره مندی از این فضاها، بسیاری از محدودیتهای آموزشی و تبادل اطلاعاتی و فرهنگی را پشت سر مینهد؛ و دسترسی آسان و همگانی را برای تمام سنین، با سلیقهها و مهارتهای گوناگون، فراهم میکند.
کافی است به یاد بیاوریم که انسان موجودی اجتماعی است و از این منظر نه تنها شخصیت او در اجتماع شکل میگیرد، بلکه بر اجتماع پیرامون خود نیز تاثیرگذار است . در سالهای اخیر با وجود پدیده اینترنت و فضای مجازی، بسیاری از مفاهیم مرتبط با سبک زندگی انسانها از جمله تعاملات فردی و اجتماعی دستخوش تغییراتی شگرفی شده با بار معنایی مثبت و منفی؛ حال اگر برای این اجتماعات مجازی، برنامه ریزی درست و منطقی یی داشته باشیم؛ برونداد ما نیز بی شک، درست و تاثیرگذار خواهد بود. با این پیش فرض، در اندک زمانی خواهیم دید که این اجتماعات مجازی ما تبدیل به شبکهای گسترده خواهد شد که با هدف مشخصی، پدیدار شده و ساختارهای ارتباطی ما را در برمی گیرد؛ این اتفاق اما چنانکه گفتم، نیازمند برنامه ریزی و زیر ساختی درست و بنیادین است.
حال با توجه به گستره پتانسیل این فضاها، باید بتوانیم در ترویج مناسبات فرهنگی خود، از انها بهره مندی بیشتری داشته باشم؛ و چه آغازی زیباتر از یادروز سعدی؛ شاعر بلندآوازه ایران زمین، که اندیشهاش و کلامش مایه مباهات نسل آدمی است.
اگرچه در جامعهای مانند جامعه ما که همچنان در وضعیتی مابین سنت و مدرنیته در نوسان است، طبیعتاً لذت حضور در فضایی دلکش همچون آرامگاه سعدی و دل سپردن به نسیم لبریز از عطر مستانه بهارنارنجهای اردیبهشتهای شیراز، دیدار یارن همراه، و پند نیوشیدن از متفکران و سعدی پژوهان، حظ وافر و بی بدیلی است، اما به ناگزیر از تحمل شرایط بحرانی ناخواسته، حضور در فضاهای مجازی، بهترین گزینه برای پاسداشت این روز است و البته مؤثر!
ارائه سخنرانیهای ناب؛ تغزلات سعدیانه، موسیقی و آواز بر مبنای حکایات و اشعار سعدی، دکلمه و شعرخوانی، کلیپهایی با موضوع سعدی ؛ حضور هنرمندان وسعدی پژوهان در برنامههای زنده شبکههای مجازی، متن خوانی کلیات سعدی، انیمیشنهای کوتاه با موضوع سعدی و…. همه گزینههایی است که امکان ارائه و بهرهمندی آن در فضاهای مجازی فراهم است. با نگاهی به آمار کاربران فضاهای مجازی و بسامد بالای آن، طبعاً این اتفاق، شدنی، کاربردی و مؤثر است؛ هم به لحاظ توسعه فرهنگی و هم به جهت تعدیل روحیه مردمانی که امروز، تلخی رویدادی ناخواسته را تجربه میکنند.
این اتفاق فرهنگی، فرصت مناسبی است که به ترویج اندرزهای شیخ بزرگ، سعدی شیرازی، پرداخته، به یاد بیاوریم که در تنگنا و دشواری روزهای کنونی، دستان یاریگری باشیم به سوی همنوعان خویش؛ چرا که:
کسی نیک بیند به هر دو سرای
که نیکی رساند به خلق خدای
مشارکت جمعی همه ارگانهای فرهنگی، انجمنها، مؤسسات و رسانهها؛ همچون مرکز سعدی شناسی، صدا و سیما، دانشگاهها، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، سازمان فرهنگی شهرداری، روزنامهها، سایتهای مجازی فردی و گروهی و …. در این رویداد، میتواند زیرساختی بنیادین برای راهبری این امر باشد.